وظیفه فقهی مأموم در صورت انجام سجده سوره عزیمه توسط امام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد ، ایران

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران

3 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران؛

چکیده

در روایات اهل بیت(ع)، به شرکت در نماز جماعت اهل سنت توصیه شده است. از دیگر سو، مشــهور فقهای شیعه قرائت آیه عزیمه را در نماز جایز نمی‌دانند. حال درباره وظیفه مکلف در جایی که به امام جماعتی اقتدا کرده که در نماز آیه عزیمه تلاوت نموده و ســجده را نیز انجام داده اســت، بین فقهای امامیه دو نظریه کلی وجود دارد: طبــق نظر اول، تبعیت از امام اقتضا می‌کند که مأموم نیز در حال نماز به سجده اقدام کند. نظر دوم این است که مأموم نباید سجده کند و تبعیت در این حال، جایز نیســت. در این حالت، یا بدل سجده را انجام میدهد؛ یعنی ایما و اشــاره جایگزین سجده می‌شود یا هم از ایما استفاده می‌کند و هم سجده را بعد از پایان نماز انجام می‌دهد یا فقط ســجده را بعد از نماز به جا می‌آورد. این مقاله، که با مطالعه متون کهن، مســتندات فقهی مسئله را به شــیوه تحلیل منابع کتابخانه‌ای بررسی کرده، با مطرح ساختن نظریه‌های مربوط و دلایل آنها، نتیجه گرفته اســت که اگر امام در اثنای نماز بعد از قرائت آیه ســجده به ســجده اقدام کند، مأموم نیز باید از او تبعیت کند و سجده را انجام دهد و نماز او نیز صحیح است.

تازه های تحقیق

قرآن کریم

 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. آل عصفور، حسین (۱۳۷۹). سداد العباد ورشاد العباد، قم، محلاتی، چاپ اول.
  2. ابن ادریس حلی، محمد بن منصور (۱۴۱۰ق). السرائر، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، چاپ دوم.
  3. ‏ابن ‏داود حلی، حسن بن علی (۱۳۹۲ق). رجال ‏ابن ‏داود، نجف، منشورات مطبعة الحیدریة.
  4. ابن غضائری، احمد بن حسین (۱۴۲۲ق). رجال ابن الغضائری، قم، دارالحدیث، چاپ اول.
  5. اراکی، محمدعلی (۱۳۷۹). کتاب الصلاة، بیجا، مکتبة المؤلف، چاپ اول.
  6. اشتهاردی، علیپناه (۱۴۱۷ق). مدارک العروة، تهران، دارالاسوة للطباعة و النشر، چاپ اول.
  7. امامی، محمد و همکاران (۱۳۹۸). «بازکاوی حکم قرائت سوره عزیمه در نماز از منظر فقه مذاهب اسلامی»، پژوهشنامه مذاهب اسلامی، سال۱۱، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب.
  8. بحرانی، یوسف (بیتا). الحدائق الناضرة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
  9. بهجت، محمدتقی (۱۳۸۱). وسیلة النجاة، قم، انتشارات شفق، چاپ دوم.
  10. بیهقی کیدری، قطبالدین (۱۴۱۶ق). إصباح الشیعة بمصباح الشریعة، قم، مؤسسه امام صادق۷، چاپ اول.
  11. تستری، محمدتقی (۱۴۰۶ق). النجعة فی شرح اللمعة، تهران، مکتبة الصدوق، چاپ اول.
  12. تفریشی حسینی، سیدمصطفی (۱۴۱۸ق). نقد الرجال، قم، مؤسسة آل البیت، چاپ اول.
  13. جزیری، عبدالرحمان (۱۴۱۹ق). الفقه علی المذاهب الأربعة ومذهب أهل البیت:، بیروت، دارالثقلین، چاپ اول.
  14. حائری، عبدالکریم (۱۳۶۲). کتاب الصلاه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
  15. حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۳ق). وسائل الشیعة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ پنجم.
  16. حکیم، سیدمحمدسعید (۱۴۱۵ق). منهاج الصالحین، بیروت، دارالصفوة، چاپ اول.
  17. خمینی، سیدروحالله (۱۳۹۰ق). تحریر الوسیلة، نجف، مطبعة الآداب، چاپ دوم.
  18. ــــــــــــــــــ (بیتا). الخلل فی الصلاة، قم، چاپخانه مهر.
  19. خوانساری، سیداحمد (۱۳۶۴). جامع المدارک، تهران، مکتبة الصدق، چاپ دوم.
  20. خوئی، سیدابوالقاسم (۱۴۱۰ق). کتاب الصلاة، قم، دارالهادی للمطبوعات، چاپ سوم.
  21. سبزواری، سیدعبدالاعلی (۱۴۱۳ق). مهذب الأحکام فی بیان الحلال والحرام، قم، مکتب آیتاللهالعظمی السید السبزواری، چاپ چهارم.
  22. شهید اول، محمد بن مکی (۱۴۱۹ق). ذکری الشیعة فی احکام الشریعة، قم، ستاره، چاپ اول.
  23. شهید ثانی، زینالدین بن علی (۱۴۱۰ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم، انتشارات داوری، چاپ اول.
  24. ــــــــــــــــــ (۱۳۸۰). روض الجنان فی شرح ارشاد الأذهان (ط.ج)، قم، بوستان کتاب، چاپ اول.
  25. ــــــــــــــــــ (۱۴۱۳ق). مسالک الأفهام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول.
  26. ــــــــــــــــــ (۱۳۷۸). المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الألفیة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
  27. صاحب جواهر، محمدحسن (۱۳۶۷). جواهر الکلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم.
  28. طوسی، محمد بن حسن (۱۳۶۵). تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم.
  29. ______ ، (۱۴۱۵ق). رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول.
  30. ــــــــــــــــــ (۱۴۱۷ق). الفهرست، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول.
  31. ــــــــــــــــــ (۱۳۸۷). المبسوط، تهران، چاپخانه حیدری، چاپ سوم.
  32. عاملی، محمد بن حسین (بیتا). الحبل المتین (ط.ق)، قم، انتشارات بصیرتی.
  33. علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۴ق). تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول.
  34. ــــــــــــــــــ (۱۴۱۷ق). خلاصة الاقوال، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول.
  35. ــــــــــــــــــ (۱۴۱۲ق). منتهی المطلب، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، چاپ اول.
  36. ــــــــــــــــــ (۱۴۱۰ق). نهایة الاحکام فی معرفة الاحکام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم.
  37. علمالهدی، سیدمرتضی (۱۴۰۵ق). رسائل الشریف المرتضی، قم، دار القرآن الکریم.
  38. فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۲۰ق). نهایة التقریر فی مباحث الصلاة، قم، مرکز فقه الأئمة الأطهار:، چاپ سوم.
  39. فاضل هندی، محمد بن حسن (۱۴۰۵ق). کشف اللثام، قم، مکتبة آیةالله مرعشی.
  40. قمی، ابوالقاسم (۱۳۷۵). غنائم الأیام فی مسائل الحلال والحرام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
  41. کاشفالغطا، جعفر (۱۳۸۰). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
  42. کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۷). الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم.
  43. محقق حلی، جعفر بنحسن (۱۳۶۴). المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیدالشهدا.
  44. محقق کرکی، علی بن الحسین (۱۴۰۸ق). جامع المقاصد، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول.
  45. مروارید، علیاصغر (۱۴۱۰ق). سلسلة الینابیع الفقهیة، بیروت، دارالتراث، چاپ اول.
  46. مقدس اردبیلی، احمد (بیتا). مجمع الفائدة و البرهان، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة.
  47. موسوی عاملی، محمد بن علی (۱۴۱۰ق). مدارک الأحکام، قم، مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث، چاپ اول.
  48. نجاشی (۱۴۱۶ق). رجال النجاشی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
  49. نراقی، احمد بن محمد (۱۴۱۵ق). مستند الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت.
  50. همدانی، رضا (بیتا). مصباح الفقیه (ط.ق)، تهران، مکتبة الصدر.

    51. http://javadi.esra.ir.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار