شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین گردشگری مذهبی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه کارآفرینی، واحد علی آباد کتول،دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران

2 گروه مدیریت و حسابداری ، واحدعلی آباد کتول، دانشگاه آزاداسلامی، علی آبادکتول، ایران.

3 گروه مدیریت و حسابداری، واحد علی آباد کتول،دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین گردشگری مذهبی در ایران است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی ـ همبستگی با رویکرد آمیخته اکتشافی است. جامعه آماری در مرحله کیفی 30 نفر از خبرگان بودند که به روش قضاوتی هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و در مرحله کمی، کارشناسان گردشگری مذهبی به تعداد 950 نفر بودند که حجم نمونه مطابق جدول کرجسی و مورگان 274 نفر تعیین، و از نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد.
برای شناسایی مؤلفه‌ها از روش دلفی، و برای تحلیل روابط از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزار Smart PLS3  استفاده شده است. نتایج دلفی نشان داد عوامل مؤثر بر زنجیره تأمین گردشگری مذهبی در ایران، شامل 98 مؤلفه در قالب 10 بُعد (اقامتی، حمل‌ونقل، مراکز بازدید، مراکز پذیرایی فروشگاه‌ها، زیست‌محیطی و انرژی، آژانس‌های مسافرتی و تورها، امنیت و ایمنی، مدیریتی و اقتصادی، اطلاعات و ارتباطات) است.
همچنین نتایج معادلات ساختاری نشان داد ابعاد ده‌گانه به ترتیب به میزان (495/0)، (307/0)، (386/0)، (394/0)، (361/0)، (344/0)، (332/0)، (372/0)، (420/0)، (389/0) بر زنجیره تأمین گردشگری مذهبی در ایران تأثیر مثبت و معنا‌داری دارد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. آذر، عادل و خسروانی، فرزانه (1398ش). تحقیق در عملیات نرم (رویکردهای ساختاردهی مسئله)، تهران، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، چاپ دوم.
  2. اکبری، مجید؛ طاهرپور، فاطمه؛ بوستان احمدی، وحید و فولادی، عاطفه (1399ش). «مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی در ایران با رویکرد آینده‌پژوهی»، گردشگری و توسعه، سال9، شماره 4، ص286 ـ 296.
  3. باقری، مسلم؛ مباشری، علی‌اصغر؛ معاون، زهرا و شکاری، فاطمه (1400ش)، «فراترکیب عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی»، پژوهشنامه حج و زیارت، سال 6، شماره 1، ص165 ـ 201.
  4. پورنگ، علی؛ غیور باغبانی، سیدمرتضی و پورنگ، ناهید (1399). «شناسایی عوامل مؤثر بر جذب و ماندگاری گردشگر مذهبی در کلان‌شهر مشهد با رویکرد داده‌بنیاد»، مدیریت اسلامی، سال 28، شماره 1، ص151ـ192.
  5. جاویدیان، عباس (1400ش) «بررسی نقش عوامل مؤثر بر گردشگری مذهبی در توسعة کارآفرینی شهر شیراز»، گردشگری و اوقات فراغت، سال 6، شماره 11، ص32 ـ 41.
  6. حسینی‌پور، سیداحسان؛ رضایی دولت‌آبادی، حسین و کاظمی، علی (1395ش). «بررسی عوامل کشش و رانش مؤثر بر نیت سفر گردشگری مذهبی و نحوه تأثیر آنها (شهر قم)»، مطالعات مدیریت گردشگری، سال 11، شماره 36، ص109 ـ 124.
  7. رستمی، علی؛ ایدی، محمد؛ اسلامبولچی، علیرضا و ربیعی مندجین، محمدرضا (1400ش). «مدل گردشگری مذهبی در مرز بین‌المللی مهران، تحلیل‌ها و راهبردها»، تحقیقات مدیریت آموزشی، سال 12، شماره 3، ص168 ـ 200.
  8. رضایی، پژمان و چهارراهی، ذبیح‌الله (1398ش). «ارزیابی پایداری گردشگری مذهبی (مطالعه موردی: امام‌زاده حمزه علی استان چهارمحال و بختیاری»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی (پژوهش‌های جغرافیایی)، سال 51، شماره 3، ص675 ـ 691.
  9. شایان، حمید؛ قاسمی، مریم و محمودی، حمیده (1399ش)، «نقش عوامل مکانی ـ فضایی بر توسعه گردشگری مذهبی سکونتگاه‌های روستایی(مورد مطالعه: حوزه نفوذ گردشگاهی کلان‌شهر مشهد)»، فصل‌نامه روستا و توسعه پایدار فضا، سال 1، شماره 3، ص1 ـ 18.
  10. ضرغام بروجنی، حمید؛ محمودزاده، مجتبی؛ مروتی شریف‌آبادی، علی و اسدیان اردکانی، فائزه (1397ش). «گردشگری دینی؛ الزامات، راهبردها و پیامدها»، مدیریت اسلامی، سال 26، شماره 2، ص213 ـ 237.
  11. عربشاهی، معصومه؛ بهبودی، امید و شاه‌ابراهیمی، روح‌الله (1395ش). «شناسایی و رتبه‌بندی عوامل رفاهی مؤثر بر گردشگری مذهبی شهر مشهد با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره»، خراسان بزرگ، سال 7، شماره 23، ص76 ـ 88.
  12. عزیزی، عذرا؛ ضرغام بروجنی، حمید؛ ضیائی، محمود و تقوی‌فرد، محمدتقی (1401ش). «چارچوب خلق ارزش از طریق زنجیره تأمین یکپارچه الکترونیکی خدمات گردشگری»، مطالعات اجتماعی گردشگری، سال10، شماره 19، ص91 ـ 114.
  13. فتحی، محمدرضا؛ محمدی‌نسب، مهدی؛ ملکی، محمدحسن و یعقوبی، سمیه (1399ش). «ارزیابی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری گردشگری مذهبی (روش فنون دیمتل و معادلات ساختاری»، بررسی‌های بازرگانی، شماره 105، ص58 ـ 70.
  14. مرادنژادی، همایون؛ جمشیدی، علیرضا و مهدیزاده، حسین (1399ش). «شناسایی فرصت‌های کسب‌وکار زنجیرة ارزش رویداد پیاده‌روی اربعین امام حسین7 در استان ایلام»، برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، سال 10، شماره 4، ص46 ـ‌65.
  15. Alvarado ـ Sizzo, I., Frejomil, E.P., and Crispín, A.S. (2017). Religious tourism in southern Mexico: Regional scopes of the festival of the Immaculate Conception, Geoforum, 83(1): 14 ـ
  16. Bai, H. and Ran,W.(2022). Analysis of the Vulnerability and Resilience of the Tourism Supply Chain under the Uncertain Environment of COVID ـ 19:Case Study Based on Lijiang,Sustainability,14(1):1 ـ
  17. Chantziantoniou, A., and Dionysopoulou, P (2017). The religious tourism in Greece: Case study of Saint John Russian in N. Evia, Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing, 3 (2): 15 ـ
  18. Faisal, M. Banwet, D.K. Shankar, R. (2006). Supply chain risk mitigation: modelling the enablers, Business Process Management, 12(4): 535 ـ
  19. Heidari, A., Yazdani, H. R., Saghafi, F., and Jalilvand, M. R. (2018). The perspective of religious and spiritual tourism research: A systematic mapping study, Journal of Islamic Marketing, 9(4):747–798.
  20. Irimias, A., Mitev, A., and Michalko,G (2016). Demographic Characteristics Influencing Religious Tourism Behaviour: Evidence form a Central ـ Eastern ـ European country, International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 4 (4): 19 ـ
  21. Lincoln, Y., and Guba ,E. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Technology Research and Development ,30:233 ـ
  22. Mittal, R and Sinha, P.(2021). Framework for a resilient religious tourism supply chain for mitigating post ـ pandemic risk, International Hospitality Review,1(1).
  23. ـ Mubarak, N. and zin, C.S., (2020). Religious tourism and mass religious gatherings — the potential link in the spread of COVID ـ Current perspective and future implications, Travel Medicine and Infectious Disease, 36(1).
  24. Romanelli, M, Gazzola, P, Grechi, D and Pollice, Francesca.(2021). Towards a sustainability ـ oriented religious tourism, Syst Res Behav Sci,38(1):386 ـ
  25. Sinha, P and Mittal, R.(2021). Identification and Modelling of Religious Tourism Supply Chain Enablers in Post ـ Covid Era Using ISM, ASEAN Journal on Hospitality and Tourism,19(3):246 ـ
  26. Warfield, J.W. (1974). Developing interconnected matrices in structural modelling, IEEE transcript on systems, Men and Cybernetics, 4(1): 51 ـ