1
فارغ التحصیل رشته شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب
2
دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)
چکیده
زیارت مراقد و بقاع بزرگان دینی مظهر و محل تجلی باورهای مومنین و آحاد جامعه بوده و می توان با تعمق و گونه شناسی باورهای ظهور یافته در این مزارات تصویری از فرهنگ و تمدن اسلامی در ادوار مختلف را ارائه داد. این اماکن در کارکردی دیگر و در هر زمان محل تلاقی و تعامل و هم افزایی رفتارهای زائران خود بوده و می باشند. در این میان قبرستان بقیع به دلیل مدفون شدن بسیاری از پیشوایان دینی و منتسبین به رسول خدا(ص) مورد احترام قاطبه جوامع اسلامی بوده و زائران از هر جامعه یا زیست بوم فرهنگی و با تعلق خاطر به هر یک از مذاهب اسلامی مجموعه ای از باورها را از خود بروز داده اند. این تحقیق تلاش دارد با تکیه بر آثار سفرنامه نویسان مغرب اسلامی، باورهای بروز یافته در بقیع را مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی مورد شناسایی قرار داده و در سه دسته باورهای فکری-مذهبی، فرهنگی-تمدنی و تاریخی گونه شناسی نماید. از یافته های این تحقیق توجه زائران به انتساب مدفونین به پیامبر(ص)، تعدیل شدن مناقشات فرقه ای، توجه به حوادث و گزاره های تاریخی، یادکرد از فضایل مدفونین و تمسک به احادیث در اولویت سنجی مزارات، خواهد بود.
)