تاثیر رسانه بر میزان تمایل به گردشگری مذهبی: مطالعه موردی حرم مقدس حضرت احمدبن موسی (ع) در شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش گردشگری و هتلداری دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد جمعیت‌شناسی دانشگاه یزد

3 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه یزد

چکیده

در عصر ما رســانه ها به عنوان یکــی از نهادهای اجتماعی، کارکــرد انتقال میراث فرهنگی ـ اجتماعــی و ارزشهای جوامــع را بر عهده دارند. از آنجا کــه از مهمترین عوامل و انگیزه های مســافرت انســان، باورهای مذهبی و احساسات دینی بوده اســت و بحث پیوند گردشگری و رسانه نیز به عنوان یکی از موضوعات مهم و اساسی عصر کنونی، رابطه ای تنگاتنگ با توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع دارد، پرداختن به رســانه و گردشــگری مذهبی، بسیار ضروری و بااهمیت به نظر می رســد. این پژوهش، بر پایه روش پیمایشــی استوار است و سعی آن بر مطالعه تأثیر میزان اســتفاده از رســانه ها بر میزان تمایل به گردشگری مذهبی است و با تکمیل پرسشــنامه میان چهارصد نفر از این گردشــگران، که در زمان جمع آوری داده ها در حرم مقدس حضور داشته اند، انجام شده. نتایج نشان می دهد که بین میزان دسترسی به فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی نوین با میزان تمایل به گردشــگری مذهبی و همچنین بین میزان استفاده از وســایل ارتباط جمعی با میزان تمایل به گردشگری مذهبی، رابطه وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از این اســت که ســهم فناوری های نوین ارتباطــی و اطلاعاتی در میزان تمایل به گردشگری مذهبی، بیش از وسایل ارتباط جمعی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اوسولیوان، تام، هارتلی، جان، ساندرز، دانی و فیسک، جان (۱۳۸۴). مفاهیم کلیدی ارتباطات، ترجمه امیرحسن رئیسزاده، تهران، فصل نو.
  2. پاتر، جیمز (۱۳۸۵). «تعریف سواد رسانهای»، رسانه، ترجمه لیلا کاووسی، ش۶۸، ص۷ـ ۲۶.
  3. پیرس، فیلیپ (۱۳۸۹). رفتار گردشگر، ترجمه حمید ضرغام بروجنی، تهران، نشر مهکامه.
  4. جاروندی و فرقانی اصل (۱۳۸۷). «مقایسه انگیزههای سفر در میان دو نسل جوان و بزرگسال: مطالعه موردی مسافران شهر شیراز»، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، ش۲۰، ص۱۲۳ ـ ۱۴۳.
  5. جاوید، مجید، اسدی، حسن، گودرزی، محمود و محمدیترکمانی، احسان (۱۳۹۱). «نقش اینترنت در بازاریابی گردشگری ورزشی»، پژوهشهای کاربردی مدیریت علوم زیستی در ورزش، ش۳، ص۴۳ـ۴۹.
  6. حیدری، اصغر (۱۳۸۴). «نقش رسانهها در شناسایی مقاصد گردشگران ایرانی و خارجی»، پیششماره دوماهنامه تخصصی مطالعات رسانهای، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
  7. ــــــــــ ـ (۱۳۹۱). تدوین مدل تأثیر رسانههای نوین بر توسعه استراتژیهای گردشگری در راستای اهداف سند چشمانداز بیستساله کشور و افق (۱۴۰۴)، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت.
  8. خواجه نوری، بیژن و پرنیا، لیلا (۱۳۹۳). «مطالعه ارتباطی بین جهانی شدن فرهنگی و مدیریت بدن: مطالعه موردی زنان شهر کرمانشاه»، جامعه شناسی کاربردی، ش۵۷، بهار ۱۳۹۴.
  9. خوانساری، محمدباقر (۱۲۸۶). روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات، قم، مکتبة الاسماعیلیان.
  10. رضاقلیزاده، بهنام (۱۳۸۹). «مروری بر اثرات رسانهها بر گردشگری»، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، سال هفدهم، ش۴، ص۱۵۹ـ۱۸۹.
  11. روزنمان، دیوید ال. و سلیگمن، مارتین ای.پی (۱۳۹۲). روانشناشی نابهنجاری، آسیبشناسی روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، ارسباران.
  12. سعادت، فرناز و مظفری، افسانه (۱۳۸۸). «استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی در حوزه تبلیغات گردشگری (مطالعه موردی: منطقه آزادکیش)»، پژوهشهای ارتباطی (پژوهش و سنجش)، دوره ۱۶، ش۳، ص۱۴۱ـ۱۷۰.
  13. شعبانی، حسن (۱۳۸۶). مهارتهای آموزشی و پرورشی (روشها و فنون تدریس)، تهران، انتشارات سمت.
  14. طالع ماسوله، مرتضی (۱۳۸۱). «ابزارهای تبلیغات جهانگردی»، هنر هشتم، ش۲۸، ص۷۹ ـ ۸۷.
  15. عظیمی، اعظم و توکل، محمدمهدی (۱۳۸۹). «نقش رسانهها در صنعت توریسم»، در مجموعه مقالات همایش منطقهای توریسم و توسعه، ص۱ـ۲۰.
  16. عماد (۱۳۹۲). «جعبه جادو در خدمت گردشگری»، به نقل از سایت: http://www.emadezzati.blogsky.com/tag / مورخ: ۹/۶/۱۳۹۲.
  17. فرجی راد، عبدالرضا و آقاجانی، سمیه (۱۳۸۸). «تحلیلی نو پیرامون گردشگری و جدیدترین طبقهبندی آن»، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، ص۶۱ـ۷۲.
  18. قمی، شیخعباس (۱۳۹۰). منتهی الآمال، ویراستار: کاظم عابدینی مطلق، تهران، مبین اندیشه.
  19. گی، چاکساوای (۱۳۹۰). جهانگردی در چشماندازی جامع، ترجمه علی پارسائیان، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
  20. لومسدن، لس(۱۳۸۰). بازاریابی گردشگری، ترجمه ابراهیم گوهریان، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، چاپ اول.
  21. مسعود، سلمان (۱۳۹۰). «راهکارهایی برای افزایش به نفس»، به نقل از سایت: ـhttp://masoud۵۰.persianblog.ir/tag/
  22. معاون، زهرا (۱۳۹۱). بررسی سهم سرمایههای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در میزان تمایل به گردشگری، پایاننامه ارشد، دانشگاه تهران.
  23. مهرداد، هرمز (۱۳۸۰). نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی، تهران، فاران.
  24. میرجلیلی، سعید (۱۳۸۹). «مقدمهای بر توسعه توریسم مذهبی در ایران»، به نقل از سایت: http://www.mirjalilismj.blogfa.com/postـ۸۰۹.aspx
  25. میرزایی، میترا و تفقدی، محمدرضا (۱۳۹۴). روزنامه رسالت، به نقل از سایت:
    www.resalatـnews.com
  26. هارجی، اون، ساندرز، کریستین و دیکسون، دیوید (۱۳۸۴). مهارتهای اجتماعی در ارتباطات میانفردی، ترجمه مهرداد فیروزبخت و خشایار بیای، تهران، رشد.
  27. Ajit , kiran, (2004), Quest for Governance, Contribution Find Potential of Religious Institutions as staheholdersh.
  28. Bhardwaj, S. M. (1973). Hindu Places of Pilgrimage in India, Berkeley: University of California.
  29. Blakwell, R. (2007). “Motivations for Religious Tourism, Pilgrimage, Festivals and Events”, Religious tourism and pilgrimage festivals managementan international perspective, Raj, R., Morpeth, N. D, Leeds: Metropolitan University.
  30. Bolan, P. & Davidson, K. (2005). “Film Induced Tourism in Ireland: Exploring the Potential”, Tourism & Hospitality in Ireland.
  31. Cristeaa A.A, Apostola M.S, Dosescua, T. (2015). “The Role of media in Promoting Religious Tourism in Romania”, Procedia ـ Social and Behavioral Sciences, 188,pp: 302 ـ 306.
  32. Dallan.J & Timothy and Olsen, D. H. (2003). Tourism, Religion and Spiritual Journeys, Rutledge: USA.
  33. Daye, M. (2007). Developing a Framework for the Study of Tourism and the media. Culture, Tourism and the Media, Nottingham University Business School.
  34. Echtner, C. M. & J. R. B. Ritchie (1991). “The Meaning and Measurement of Destination Image”, Journal of Tourism Studies, vol. 2.pp:37ـ48
  35. Jalager, A. M. (2007). “Stages in the economic globalization of tourism”, Annals of Tourism Research, 34(2),pp:437ـ457.
  36. Koenig, H. G, McCullough, M. E, & Laerson, D. B (2001). Research on Religion, Spirituality and Mental Health in A Review Hndbook of religion and health, Oxford: Oxford University Press.
  37. Moaven,z, khajehnoori, b.,Forooghan, z. &Rayanpour (2017). “Globalization of Culture and Religious Tourism”, European Online Journal of Natural ans Social Sciences, Vol.6,No.1.pp:1ـ12
  38. Meng, SHـM. , Liang, GـSH & Yang, SHـH (2011). “The relationships of cruise imageperceived value, satisfaction, and postـpurchase behavioral intention on Taiwanese tourist”, African Journal of Business Management, 5,pp: 19ـ29.
  39. P. Z. Mpofu, Tomas (2009). “An assessment of the impact of tourism globalization in Africa”, African Journal of Business Management, NO. 8 ,pp: 11ـ20.
  40. Raeesi S, Shafee M, & Asadian Ardakani F (2015). “Study and Identification of Critical Factors Affecting Religious Tourism Focusing on Tourism Capabilities in Fars Province”, Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, Vol. 5, pp:2169ـ2175.
  41. Ramona, G., Gheorghe, P., & Roxana, N. (2008). “Comparing the effectiveness of the web site with traditional media in tourism industry marketing”, Annals of the University of Oradea, Economic Science Series, 17(4),pp: 1164ـ1168.
  42. Silverman, G. (1997). “Harvesting the power of word of mouth”, Potentials in Marketing, 30(9), pp:14ـ16.
  43. Tavallai, S (2006). “Globalization as a Means for Tourism Development in Iran(Kerman)”, Geographical Research, No. 658.pp:6ـ18.
  44. UNWTO (2013). Why tourism? Retrieved Match 17th 2013, Available at http://www2.unwto.org/en/content/whyـtourism
  45. Vroom, V.H. (1964). Work and Motivation, Chichester, UK: Wiley.
  46. Weimann, G. (2000). Communication unreality: modern media and the reconstruction of reality, Thousand Oaks: Sage.Conference, University of Ulster, June.
  47. Yesil m. murat . (2013). “The Social Media Factor in the Development and Promotion of Religious Tourism”, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 8/7,pp: 733ـ744.
  48. Zohrabi, F., SharifiMoghadam, M., Rooham, M., & Shahsavari, A. (2012). “the role of different media kinds in attracting financial support for Iran’s athletic development”, Available at http://shahecheragh.ir.