واکاوی حکم وضعی مسئله افساد حج استیجاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، گروه فقه و مبانی حقوق

چکیده

بحث از حکم افســاد حج استیجاری، یکی از مسائل اختلافی فقه به شمار میرود. فقها در این مورد که در فرض افساد حج استیجاری، برائت ذمه اجیر از حج مستأجر به چه صورت واقع خواهد شد، دیدگاههای مختلفی را ارائه دادهاند. با توجه به مبتلابه بودن مسئله و تشتت آرای فقهی، بررسی دقیق آن ضرورت ویژهای مییابد. لذا پژوهش حاضر، به شیوه توصیفی ـ تحلیلی به بررسی آرای مختلف در این زمینه میپردازد و یافتهها نشان میدهد که در مسئله افساد حج استیجاری، میتوان دیدگاهی نو ارائه نمود که در برخی موارد، حج استیجاری فاسد را مجزی به شمار آورد و در پارهای موارد، قائل به عدم اجزای آن گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. آملی، محمدتقی (۱۳۸۰ق). مصباح الهدی فی شرح العروة الوثقی، چاپ اول، تهران، مؤلف.
  2. ابن ادریس، محمد بن احمد (۱۴۱۰ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  3. ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر (۱۴۰۶ق). المهذب، قم، چاپ اول، دفتر انتشارات اسلامی.
  4. ابن سعید حلی، یحیی بن احمد (۱۴۰۵ق). الجامع للشرائع، قم، مؤسسه سیدالشهداء العلمیة.
  5. ابن فهد حلی، احمد بن محمد (۱۴۰۷ق). المهذب البارع، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  6. اشتهاردی، علیپناه (۱۴۱۷ق). مدارک العروة، چاپ اول، تهران، دارالاسوة للطباعة و النشر.
  7. بحرانی، یوسف بن احمد (۱۴۰۵ق). الحدائق الناظرة، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  8. بصری بحرانی، محمدامین (۱۴۱۳ق). کلمة التقوی، چاپ سوم، قم، بینا.
  9. بیهقی نیشابوری کیدری، محمد (۱۴۱۶ق). اصباح الشیعة، چاپ اول، قم، مؤسسه امام صادق۷.
  10. تبریزی، جواد بن علی (بیتا). التهذیب فی مناسک العمرة و الحج، بیجا، بینا.
  11. جزائری، سیدمحمدجعفر (۱۴۱۶ق). هدی الطالب فی شرح المکاسب، چاپ اول، قم، مؤسسة دارالکتاب.
  12. جناتی، محمدابراهیم (۱۴۰۲ق). کفارات الاحرام، چاپ اول، قم، مؤسسه انصاریان.
  13. جواهری، محمد (۱۴۳۶ق). الواضح فی شرح العروة الوثقی، چاپ اول، بیجا، العارف للمطبوعات.
  14. حکیم، سیدمحسن (۱۴۱۶ق). مستمسک العروة الوثقی، چاپ اول، قم، مؤسسة دارالتفسیر.
  15. خمینی، سیدروحالله (بیتا). تحریر الوسیلة، چاپ اول، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
  16. خوئی، ابوالقاسم (۱۴۱۸ق). موسوعة الامام الخوئی، چاپ اول، قم، مؤسسه إحیاء الآثار الامام الخوئی.
  17. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۰ق). المعتمد فی شرح المناسک، چاپ اول، قم، منشورات مدرسه دارالعلم.
  18. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۱ق). مناسک الحج، قم، چاپخانه مهر.
  19. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۶ق). معتمد العروة الوثقی، چاپ دوم، قم، منشورات مدرسه دارالعلم.
  20. ذهنی، سیدمحمدجواد (۱۳۷۳ش). عناوین الاحکام، چاپ اول، قم، کتابفروشی وجدانی.
  21. روحانی، سیدمحمد (۱۴۱۹ق). المرتقی الی الفقه الارقی ـ کتاب الحج، چاپ اول، تهران، مؤسسة الجلیل للتحقیقات الثقافیة.
  22. سبحانی، جعفر (۱۴۲۴ق). الحج فی الشریعة الاسلامیة الغراء، چاپ اول، قم، مؤسسه امام صادق۷.
  23. سبزواری، سیدعبدالاعلی (۱۴۱۳ق). مهذب الاحکام، چاپ چهارم، قم، دفتر حضرت آیتالله.
  24. سند، محمد (۱۴۲۳ق). سند العروة الوثقی ـ کتاب الحج، چاپ اول، بیروت، موسسة ام القری للتحقیق و النشر.
  25. شوشتری، محمدتقی (۱۴۰۶ق). النجعة فی شرح اللمعة، چاپ اول، تهران، کتابفروشی صدوق.
  26. شهید ثانی، زینالدین بن علی (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام، چاپ اول، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة.
  27. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۴ق). حاشیة الارشاد، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات.
  28. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۹ق). فوائد القواعد، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  29. ـــــــــــــــــ (بیتا). الروضة البهیة، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  30. شیخ صدوق، محمد بن علی (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  31. صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (بیتا). جواهر الکلام، چاپ هفتم، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
  32. صافی گلپایگانی، لطفالله (۱۴۲۳ق). فقه الحج، چاپ اول، قم، مؤسسه حضرت معصومه۳.
  33. صیمری، مفلح بن حسن (۱۴۰۸ق). تلخیص الخلاف و خلاصة الاختلاف، چاپ اول، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
  34. طباطبائی قمی، سیدتقی (۱۴۲۵ق). مصباح الناسک فی شرح المناسک، چاپ اول، قم، انتشارات محلاتی.
  35. طباطبائی، سیدحسن (۱۴۱۵ق)، کتاب الحج، چاپ اول، قم، مطبعة باقری.
  36. طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۱۰ق). المؤتلف من المختلف، چاپ اول، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیة.
  37. طوسی، محمد بن حسن (۱۳۸۷ق). المبسوط، چاپ سوم، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
  38. ـــــــــــــــــ (۱۴۰۰ق). النهایة، چاپ دوم، لبنان، دارالکتاب العربی.
  39. ـــــــــــــــــ (۱۴۰۷ق) الف. الخلاف، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  40. ـــــــــــــــــ (۱۴۰۷ق) ب. تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
  41. طوسی، محمد بن علی (۱۴۰۸ق). الوسیلة الی نیل الفضیلة، چاپ اول، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
  42. عاملی ترحینی، سیدمحمدحسین (۱۴۲۷ق). الزبدة الفقهیة، چاپ چهارم، قم، دارالفقه للطباعة و النشر.
  43. عبد الرحمان، محمود (بیتا). معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة، بیجا، بینا.
  44. عراقی، ضیاءالدین (۱۴۱۴ق). شرح تبصرة المتعلمین، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  45. علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۰ق). إرشاد الاذهان، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  46. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۲ق). منتهی المطلب، چاپ اول، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیة.
  47. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۳ق) الف. قواعد الاحکام، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  48. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۳ق) ب. مختلف الشیعة، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  49. ـــــــــــــــــ (بیتا) الف. تذکرة الفقها ـ الحدیثة، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت:.
  50. ـــــــــــــــــ (بیتا) ب. تحریر الاحکام، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت:.
  51. علم الهدی، علی بن حسین (۱۴۰۵ق). رسائل الشریف المرتضی، چاپ اول، قم، دارالقرآن الکریم.
  52. فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۱۸ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة ـ الحج، چاپ دوم، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات.
  53. فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (۱۴۰۴ق). التنقیح الرائع، چاپ اول، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
  54. فقعانی، علی (بیتا). مسائل ابن طی، بیجا، بینا.
  55. فیاض، محمداسحاق (بیتا). تعالیق مبسوطة علی العروة الوثقی، چاپ اول، قم، انتشارات محلاتی.
  56. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (بیتا). مفاتیح الشرائع، چاپ اول، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
  57. قطیفی، احمد بن صالح (۱۴۲۲ق). رسائل آل طوق القطیفی، چاپ اول، بیروت، دارالمصطفی لإحیاء التراث.
  58. کاشفالغطا، جعفر خضر (بیتا). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، چاپ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  59. کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق). الکافی، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
  60. محقق حلی، جعفر بن حسن (۱۴۰۷ق). المعتبر فی شرح المختصر، چاپ اول، قم، مؤسسه سیدالشهدا۷.
  61. ـــــــــــــــــ (۱۴۲۸ق). ایضاح ترددات الشرائع، چاپ دوم، قم، کتابخانه آیتالله مرعشی.
  62. محقق داماد، سید محمد (۱۴۰۱ق). کتاب الحج، چاپ اول، قم، چاپخانه مهر.
  63. محقق سبزواری، محمدباقر بن محمدمؤمن (بیتا). کفایة الأحکام، چاپ اول، اصفهان، انتشارات مهدوی.
  64. ـــــــــــــــــ (۱۲۴۷ق). ذخیرة المعاد، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت:.
  65. محقق کرکی، علی بن حسین (۱۴۱۴ق). جامع المقاصد، چاپ دوم، قم، مؤسسه آل البیت:.
  66. مدنی کاشانی، رضا (۱۴۱۱ق). براهین الحج للفقها و الجج، چاپ سوم، کاشان، مدرسه علمیه آیتالله مدنی کاشانی.
  67. مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (۱۴۰۳ق). مجمع الفائدة و البرهان، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  68. ـــــــــــــــــ (بیتا). زبدة البیان فی احکام القران، چاپ اول، تهران، المکتبة الجعفریة لإحیاء الآثار الجعفریة.
  69. موسوی عاملی، محمد بن علی (۱۴۱۱ق). مدارک الاحکام، چاپ اول، بیروت، مؤسسه آل البیت:.
  70. نراقی، احمد بن محمدمهدی (۱۴۱۵ق). مستند الشیعة، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت:.
  71. وجدانی، قدرتالله (۱۴۲۶ق). الجواهر الفخریه، چاپ دوم، قم، انتشارات سماء قلم.
  72. وحید خراسانی، حسین (۱۴۲۸ق). مناسک الحج، قم، مدرسه امام باقر العلوم۷ .
  73. یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم (۱۴۱۹ق). العروةالوثقی، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار